Koca bir yıl boyunca sabahın erken saatlerinde başlayan ve durmak bilmeyen tempomuz ile bu sene ki eğitim-öğretim dönemimizin de sonuna geldik. Şimdi tatil zamanı! Tatil kelime olarak bile bizi rahatlatıp, derin bir nefesle ‘’oh be’’ dedirtir. Uzun bir okul dönemi ve bütün bir yıllık iş koşturmacasının ardından üzerimizdeki psikolojik yükün indirilebilmesi için bir fırsat yaratır.Tatilin başlaması ile ailede ki herkesin belli beklentileri oluşur. Aile içinde beklenti çatışmasına yol açmamak için her bir ferdin tatilden beklenti ve ihtiyaçlarına göre fikir alışverişi yapılarak tatil hedeflerinin belirlenmesi, bilinçli ve verimli bir tatil geçirmelerine yardımcı olacaktır. Aileler artık okul eğitimine ara verildiği bu yaz döneminde öğrenmeye ara verilmeyeceğinin bilincindedir. Bu nedenle yaz dönemi çocuğun bedensel, bilişsel ve duygusal gelişimini destekleyecek şekilde eğlenceli aktivitelerin bolca yer aldığı fakat eğitim çalışmalarının da okul dönemine nazaran daha düşük yoğunlukta devam ettiği bir dönemdir.Tatil boş kalma, rahatlama süreci değildir. Tatil, ebeveynlerin çocukları ile birlikte daha fazla vakit geçirebilmeleri, öğrenmeleri için sunulmuş bir şanstır. Çocuk içinde anne ve babası ile hayatı birlikte öğrenme, deneyimleme imkânı doğurur. Uzun zamandır ihmal edilen aile dostlarının ziyareti, doğayı tabiatı tanımaya yönelik yapılacak geziler, eğlence parkları, hayvanat bahçeleri ve tatil denilince akla ilk gelen deniz, kum, güneş üçlüsünü planlarımıza dahil etmek yeni yerler görüp keşfetme, yeni insanlar tanıyıp sosyal ilişkileri güçlendirme ve eğlenirken öğrenmeyi çocuklarımıza aşılamanın en kolay yollarındandır. Belki rengarenk çiçeklere bürünmüş bir botanik park içindeki birbirinden farklı kokulu çiçekleri görmek, ileriye dönük en güzel hatıralarının oluşmasını sağlayacaktır. Çocuklar için oluşturulan tatil planı, ebeveynlerin planlarının gölgesinde kalabilmektedir. Bir hayvanat bahçesi gezisi ebeveynler ve çocuklar için aynı anlamı ifade etmeyebilir. Yetişkinler maymunları izlemekten zevk alabilecekken çocuklar zürafaya karşı şaşkınlık yaşayabilir. Örnek olarak vereceğimiz böylesi bir çatışmada o günün programının amacına uygun davranmak gerekir. Yani maymunlar sizin ilginizi çekmiş olsa da bu programın oluşmasındaki ana amaç çocuğunuz ise onun isteklerini ön planda tutmalı ve zürafalara daha çok zaman ayırıp ilgisi boşa çıkartılmamalıdır. Başka bir programı aksatmadığı ve bu zaman planlamasını yapabildiği sürece bir zürafayı incelemesi, ona merak duyup keşfetmeye çalışılması engellenmemelidir.Yaz tatili dinlenmeyi bize çağrıştırsa da pratikte bakıldığında birçok rutinin bozulduğu, tatile girmeden önceki davranışlar ile tatil sonrası davranışların pek uyum içinde olmadığı, sınırların ortadan kalktığı görülmektedir. Tatil öncesi belli uyku saatleri bulunan çocuklar tatil döneminde gündelik rutinlerinin değişmesi ile uyku düzeninin bozulması sıkça görülebilir. Okul dönemde ertelenen ekranlı cihaz kullanımında artış ile diyalog, duygularını ifade etme, yaşanılan problemler ile başa çıkma becerilerinin desteklenmeye ihtiyaçları olacaktır. Yemek yeme ve birçok rutininde daha değişiklikler muhtemel olarak gözlemlenecektir.Tatilde rutinlerinin değişmesi çocuk için devamında okula başlangıç sürecini zorlayıcı ve evde kalma arzusu yaratabilir.Tatil sonrası okula uyum ve hazırlıkYaz tatilinin ardından okula yeniden alışmak bazı çocuklar için zorlayıcı olabilmektedir. Tatil ile birlikte okul sürecinde belirlenmiş ve rayına oturmuş birçok rutin ve kural değişmiş, çocuklar okul döneminin gerektirdiği düzen ve davranışlardan uzaklaşmışlardır. Kimi çocuk özlemle beklediği okuluna ve okul düzenine çok rahat uyum sağlayabiliyorken, kimi çocuk ise yeni sınıf, yeni arkadaşlar, eski düzene geri alışma konusunda kaygı yaşayabilmektedir. Çocukların okula uyumunu kolaylaştırabilecek öneriler- Okullar açılmadan en az bir hafta önce okul rutinlerinizi yeni baştan oluşturun. Uyku ve yemek düzeninizi yeniden planlayın. Bu değişikliğe çocuğunuzu hazırlamak için onunla düzen oluşturmanın yararları üzerinde konuşun.- Okula gitmeden önce yapılabilecekleri yeni baştan organize edin. Ekran karşısında vakit geçirmek yerine boyama, yap-boz, resim yapma vb. etkinliklere yöneltin ve çocuğunuzla birlikte sürece aktif katılım gösterin.- Çocuğunuzla birlikte okulunu ziyaret edebilirsiniz. Böylece herhangi bir değişiklik karşısında önceden hazırlıklı olmasını sağlayabilirsiniz. -İş yoğunluğunuz varsa bunu azaltabilirsiniz. Çünkü yeni okul döneminde çocuğunuzun hissedebileceği kaygıyı yenmesi ve okul düzenine alışmasına yardımcı olabilmek için serbest zamana ihtiyaç duyabilirsiniz.- Birlikte okul alışverişi planı yapabilirsiniz.Okul Psikoloğu Gizem Gürbey