Kardeş Kıskançlığı
Kıskançlığın nedenleri nelerdir ? En temel anlamda altında anne ve babanın sevgisine duyulan ihtiyaç vardır. Çocuğun hayatta kalması için bütün ihtiyaçları ebeveyn tarafından karşılanır ve bunun ortadan kalkma ihtimali bile çocuğun anne babaya karşı kızgın ve kırgın hissetmesine yol açabilir. Dünyaya yeni bir kardeşin geleceğini öğrenen çocuk direkt olarak artık ebeveyninin onu eskisi kadar sevmeyeceğini düşünüp içine kapanabilir. Kardeşler arasında az yaş farkı daha az kıskançlığa neden olur. Çevredeki kişiler kardeşiyle çocuğu kıyasladığında bu durum kıskançlık derecesinde artışa yol açabilmektedir. Doğum öncesi yeni kardeşin dünyaya gelecek olmasıyla ilgili çevredeki aşırı heyecan veya telaş çocuğun öfkelenmesine sebep olabilir.Çocuk yaşamının değişeceği kaygısı ve ona duyulan sevginin azalacağı korkusuyla agresyon gösterebilir. Kıskançlık nasıl anlaşılır? Belirtileri nelerdir ? Çocuk bu dönemde anneden uzaklaşmış gibi görünür, yemek yemeyi reddeder ya da hiç kimseyle konuşmak istemez, mutsuz ve keyifsiz görünürler. Öfke ve bazı durumlara aşırı reaksiyon gösterme bu dönemde yoğundur. Bazı çocuklar kıskançlık duygusunu gizleyebilir ve kardeşine abartı bir sevgi gösterebilir bunun sebebi ebeveyninin sevgisinden mahrum kalma korkusu veya ebeveyni tehditkâr olarak algılamalarıdır. Bazı çocuklar ise duygularını net biçimde gösterirler; kardeşine veya onun bir eşyasına zarar vermek isterler. Bu dönemde özellikle anne babaya onu ne kadar sevip sevmediklerini sorarlar geceleyin birlikte uyumak isterler. Anne babalar neler yapmalı? Kıskançlık yaşayan çocuğa nasıl davranılmalı? Anne henüz hamileyken çocukla aileden başka birinin (anneanne,babaanne vs.) ilgilenmesi ilerleyen zamanlarda çocuğun ilgi eksikliği hissetmemesi için bir önleyici olacaktır. Üstelik çocuk yaşamının değiştiğini de düşünmeyecektir. Yeni kardeş doğmadan çocuğun annenin ya da babanın merkez odağı olmaması ve kendilerine bağımlı hale getirilmemesi gerekmektedir. Kendisinin önemli olduğu hissettirilmeli fakat anne babanın varlığına bağımlı kılınmamalıdır. Özellikle 3 yaştan sonra sınırları yeni kardeş doğmadan koymalısınız. Yeni kardeş doğmadan yapılması gereken bir diğer şey ise çocuğun anaokuluna gönderilmesi ve orada yeni bir çevre edinmesini sağlamaktır. Bu kesinlikle doğum sonrasına bırakılmamalıdır yoksa çocuk sevilmediğini ve istenmediğini düşünebilir. Doğum sonrası annenin ve babanın sorumlulukları çocuğa anlatılmalıdır. Bebekle biraz fazla ilgilenileceği, o bebekken onunla da aynı şekilde ilgilenildiği gerekirse geçmişteki resimleriyle birlikte anlatılmalı böylelikle çocuk bu döneme hazır hale getirilmelidir. Doğumdan sonra yatakların ayrılması çocuk açısında büyük bir endişe verici bir durumdur. Böyle bir durumda çocuk kardeşinin rakibi olacak ve kıskançlık duyguları artacaktır. Yeni kardeş nasıl daha kolay kabul ettirilebilir? Siz ne kadar rahatlarsanız çocuklar da o kadar rahat olacaktır. Çünkü çocuklar sizin endişenizi duyumsar ve endişeli olduğunuzu hissederse en az sizin kadar gergin olacaktır. Anlamakta zorlanacağı sözler söylemeyin. Örneğin; endişelenme, seni de kardeşin gibi seveceğiz” cümlesini siz niyetiniz ile iyi bir şekilde söyleyebilirsiniz ama çocuğun kardeşiyle rekabet etmesine sebep olur. Anne baba işbirlikçi olmalıdır. Anne bebekle ilgilendiği sırada baba da diğer çocukla ilgilenirse, çocuk ilginin azalacağını düşünmez. Kardeşinin doğmasıyla dünyasının değişmediği çocuğa mutlaka gösterilmeli ve hissettirilmelidir. Önceden yemek sonrası oynanan oyunlar ve hafta sonu dışarıda yapılan aktivitelere yeni kardeş dünyaya geldiğinde son verilmemelidir. Yeni doğan bebeğe sevgi gösterildikten hemen sonra panik halinde diğer çocuğa yönelmek doğal sürece zarar vereceği gibi çocuğun zorla sevildiğini düşündürecektir. İlk andan itibaren var olan sevgi paylaşımına özen gösterilmelidir. PSİKOLOG DUYGU KODAK