Duygu doğuştan gelen, her insanda var olan, bizim davranışlarımızı etkileyen içsel yaşantı durumudur. Duygu kaynağını düşünceden alır. Bu düşünceler zaman içerisinde yaşadığımız, tanık olduğumuz durumlar neticesinde şekillenir ve duygularımıza yön verir. Duyguların hiçbiri iyi, kötü, doğru ya da yanlış değildir. Sadece o duygular neticesinde verdiğimiz tepkiler doğru ya da yanlış, iyi ya da kötü olabilir. Duygular sağlıklı bir şekilde yönetildiğinde hayatımıza renk katar, rahatlatır ve bize yaşadığımızı hissettirir. Duygu düzenleme doğuştan gelmez, bebeklikten itibaren kazanılan bir yetenektir fakat genetik özellikler etkili birer faktördür. Uygun koşullar ve çevresel etkenler sağlanırsa bütün çocuklar duygularını düzenlemeyi öğrenebilir. Erken yaştaki çocuklar sinir sistemleri yeteri kadar gelişmediği için ebeveynlerinin desteğine ihtiyaç duyar. Çocuklar gördüğü davranışları içselleştirip taklit eder. Bu sebeple ebeveyn modellemesi, çocuklara öz düzenlemeyi öğretmenin bir numaralı yoludur. Bir olay karşısında sakin, eleştirel düşünce tarzıyla çözüm yolları ararsanız çocuğunuzda bunu aynen taklit ederek sorunlar karşısında çözüm arayarak kimseyi sorumlu tutmaya çalışmayacaktır. Bir ebeveyn, bir şeyler ters gittiğinde olumsuz bir tepki verir, bağırırsa, çocuk tepki vermeyi ve işler yolunda gitmediğinde uygunsuz davranışlar sergilemeyi öğrenir. Çocuklar ile duygular hakkında konuşmak, nasıl hissettiklerini sözlü olarak ifade etmeleri için koçluk yapmak ve onları problem çözmeye teşvik etmek duygusal farkındalığı öğretebilir. Sabırlı, kabul edici ve çocukların duygusal ihtiyaçlarına duyarlı olmak büyük önem arz eder. Olumsuz duygular karşısında onaylayıcı bir tutum ile onları destekleyin ve empati gösterin. Çocukların duygularını, özellikle de olumsuz olanlarını görmezden gelmeyin, reddetmeyin, cesaretini kırmayın, cezalandırmayın veya olumsuz tepkiler vermeyin. Diğer tüm beceriler gibi, duyguları düzenlemeyi öğrenmek de zaman ve rehberlik gerektirir. Çocuklarımıza duygularını kontrol altında tutmak için ihtiyaç duydukları araçları öğreterek, onları gelecekte bunaltmaya başlayabilecek güçlü duygulara hazırlamalarına yardımcı olabiliriz. Unutmayın ki Uygun bir ortam sağlandığında tüm çocuklar duygularını yönetmeyi öğrenebilir. Bu egzersizleri modellemek, hatta bunları çocuğunuzla birlikte uygulamak, onları etkili bir şekilde kullanmayı öğrenmelerinde büyük fark yaratabilir. Evde Kullanabileceğiniz Duygusal Düzenleme Stratejileri; 1.       Duyguna bir isim ver: Bazen çocuklar bunaldıklarında hangi duygunun onu boğduğunu bilemeyebilirler! 2.       \"Ben\" i \"Hissediyorum\"dan ayırın: “Sana kızgınım” demek yerine çocuğunuzu “Kızgınım çünkü…” demeye teşvik edin. 3.       Beklentileri netleştirin: Pek çok çocuk, kızgın hissetmelerine izin verilmediği yanılgısına sahiptir. Muhtemelen öfkeyi bağırmak veya vurmak gibi kabul edilemez davranışlarla ilişkilendirdikleri için bu yanılgıya düşerler. Çocuğunuza duygularını hissetmenin her zaman sorun olmadığını, ancak duygularını güvenli ve saygılı bir şekilde ifade etmenin sınırları olduğunu açıklayın. 4.       10\'a kadar sayın (veya 25 veya 73…): Bazen duygularımızı düzenlemek için gereken tek şey, kısa bir süre için zihnimizi başka bir şeyle meşgul etmektir. Saymak, çocukların tam da bunu yapması için harika bir yöntemdir! Farklı bir sayıya kadar sayarak, geriye doğru sayarak, ikişer sayarak ve hatta farklı dillerde sayarak işi daha eğlenceli hale getirin. 5.       Fidget araçlarını kullanın: Düşüncelerimiz ve duygularımız fazla aktif olduğunda, ellerimizle ilgilenecek bir şeyimizin olması bize yardımcı olabilir. Özellikle kaygı ve huzursuzluk duyguları için, zihnimizin sakinleşmesi için bu fazla enerjinin bir kısmını dışarı atmaya yardımcı olabilir. 6.       Sakinleştirici şişe yapın: Öfkeli, endişeli, veya bunalmış hissettiğinizde sakinleştirici şişeyi olabildiğince sert sallayın. Ardından, ışıltılı içeriğin dibe doğru sürüklenmesini izleyin. Işıltı yatışana kadar siz de yatışın ve sakinleyin. 7.       Nefes egzersizleri kullanın: Kızgın veya endişeli hissettiğinizde sakinleşmenize yardımcı olması için uzun, yavaş, derin nefesler alın. Daha enerjik hissetmenize yardımcı olmak için kısa, hızlı nefesler alın ve ardından hepsini bir kerede verin. Farklı hayvanlar gibi nefes alarak çocuğunuz için daha da eğlenceli hale getirin; büyük, derin aslan kükremeleri ve kısa küçük tavşan koklamaları! 8.       Vücudunu hareket ettir: Fiziksel hareketler zihnimizi temizlemeye ve duygularımızdan fazla enerjiyi atmamıza yardımcı olur. Koşma veya zıplama gibi yüksek enerjili hareketlerle yüksek enerjili duyguları düzenlemeye çalışın. Dans partileri, dikkatli yürüyüşler, duygularını düzenlemenin ve zihinlerini sakinleştirmenin eğlenceli ve sağlıklı yollarıdır. Aktif olmayı seviyoruz, zihnimiz ve bedenimiz mutluyken pozitif enerjiyi her zaman hissedebiliyoruz. 9.       Duyguyu konuşmak: Özellikle nasıl hissettiklerini tam olarak ifade edecek kelime dağarcığına sahip olmayan çocuklar için zor olabilir. Ancak bu, iletişimi daha az önemli yapmaz. Aslında bu anlar, çocuklara kaçırdıkları duygusal kelimeleri öğretmek için harika fırsatlardır. 10.   Mutlu olduğun yeri bul: Mutlu bir yer her yerde olabilir ve gerçek olmasına bile gerek yok! Çocuğunuzun kendi mutlu yerini görselleştirmesine yardımcı olmak için biraz zaman ayırın ve bunalmış hissetmeye başladıklarında gözlerini kapatabileceklerini ve oraya \"gidebileceklerini\" açıklayın. 11.   Yeni bir şey yarat: Yeni bir şey yaratmak, duygularımızı ifade etmenin mükemmel bir yolu olabilir ve yaratıcı olma süreci aslında kendimizi daha iyi hissetmemizi de sağlayabilir!   Okul Psikoloğu Gizem Gürbey